Mijn hele leven lang heb ik ernaar verlangd op de radio te komen. Al vroeg droomde ik van een carrière als verslaggever of nieuwslezer. Later probeerde ik het als muzikant, weer later als publicist. En af en toe lukte dat ook – met een plaatje of met een praatje – maar nog nooit was ik als gast uitgenodigd om aan een heel programma bij te dragen. Zeker niet op onze nationale nieuwzender NPO Radio 1. Maar op 31 juli 2023 was ik twee uur lang te gast in het programma Spraakmakers van KRO-NCRV. Nadat Beers Marielle van de redactie mijn laatste boek Too Good to be True had gelezen en mij had onderworpen aan een kort maar krachtig telefonisch kruisverhoor mocht ik mijn opwachting komen maken als Spraakmaker van Dienst.
Prestatiedruk
En dus moest ik me voorbereiden op een stevig ochtendje Radio 1, als gast van Roos Abelman die Presentator van dienst was. Omdat ik pas die donderdag was teruggekomen van vakantie was ik niet helemaal op de hoogte van het nieuws, en daar maakte ik me eerlijk gezegd best een beetje zorgen over. Maar uiteindelijk is alles een verhaal, en over het vraaggesprek over storytelling en Too Good to be True maakte ik me al helemaal geen zorgen. Daar kunnen ze me altijd voor wakker maken.
Om negen uur was ik op het Media Park Hilversum en na een kop goede koffie met Ward Wijndelts, hoofdredacteur van Vrij Nederland ,gingen we iets voor halftien de studio in. In StandpuntNL ging het over het afschaffen van het predikaat ‘cum-laude’, omdat het te veel prestatiedruk zou veroorzaken. Hoewel ik tegen ongezonde prestatiedruk ben, was ik het met de stelling niet eens. Streven naar excellentie moet je niet afschaffen, dat moet je koesteren en belonen.
Lijmen met vulpen en postzegel
In het Mediaforum schoof de nieuwe co-hoofdredacteur van De Telegraaf Kamran Ullah aan. Hierbij kon ik me niet inhouden. Zeker niet toen het over de verzoeningsbrief ging die vanuit het CDA aan Omtzigt was gestuurd. Ik zette de hele situatie in scene: het schrijven van de brief, de vulpen en het geschepte papier (met logo), de zeven mislukte pogingen en de geslaagde achtste om het allemaal goed op papier te zetten. De postzegel, het likken. En aan de andere kant de ontvangst door Pieter. Een brief in de bus van het CDA. Eerst nog denken dat het over achterstallige contributie gaat, dan alsnog lezen. Het beroep op zijn loyaliteit, op de toekomst van de christendemocratie, de toekomst van Nederland. En dat alles tevergeefs. Nieuws, dat geen nieuws was, maar het toch is. Ik zou die brief wel eens willen lezen, en ik zou vooral willen weten wie het gewaagd heeft hem te schrijven.
Verhalen en verkiezingen
Het vraaggesprek daarna ging over mijn fascinatie voor verhalen en de wonderbaarlijke werking van onze verhalenmachine. Dat we tijdreizigers zijn en we behoefte hebben aan nieuwe verhalen over vergeten idealen. En aan nieuwe vertellers van verhalen die doen wat ze zeggen en zeggen wat ze doen. Daar was ook meteen de link met de komende verkiezingsstrijd. Met een eerlijk advies aan al die nieuwe lijsttrekkers en politiek leiders: verschuil je niet achter je partijprogram, maar zeg wie je bent, waar je voor staat en waar je voor gaat. Vertel een verhaal, en werk niet alles uit in cijfers. En dat ik Common People van Pulp als meegenomen muziek had uitgekozen vond ik meer dan passend bij waar het ook deze verkiezingen weer over zal gaan: de tijdloze kloof tussen het volk en de elite en het onvermogen die te overbruggen.
Spraakmakers was een feestje. Ik genoot van de vragen van Roos en van de gesprekken met de andere gasten. Maar ik was vooral blij dat ik een lans heb mogen breken voor de kracht van verhalen en de macht die ze over ons hebben. Het was een heerlijk ochtendje radio, Marshall McLuhan kan trots op me zijn. Mijn fifteen minutes of fame zijn namelijk ragfijn vereeuwigd in een prachtig videofragment dat exact vijftien minuten en 23 seconden duurt, en dat je hier kunt bekijken.
